بر پایی مراسم ازدواج همواره یکی از با شور و نشاط ترین مراسم اجتماعی در تاریخ ایران بوده؛ چنانچه این امر در دوره ی قاجار نیز با حرارتی خاص و البته آداب و رسومی منحصر به فرد برگزار میشده است. یکی از سنتهای مراسم عروسی، مراسم دست به دست دادن بود.

بسیاری از ابزارها و وسایل که امروزه از آن استفاده می کنیم، دارای پیشینه و تاریخچه ای طولانی هستند. برخی از این وسایل، برای اولین بار از کشورهای دیگر وارد ایران شده بودند و بتدریج به خوبی در ایران جا باز کردند. از جمله این وسایل سماور است:

هرچه که پیدا کند خرج عطینا کند. مراد و منظور اصلی مثل این است که هر چه از مال و خواسته باید صرف کسان و بستگان فقیر نماید. اما در بین عموم مردم این مثل معنای متفاوتی دارد . . .

آداب و ترتیبات پروش کودک و بزرگ کردن او در همه جای سرزمین ایران – از ایلات و عشایر گرفته تا روستاها و شهرها- یکسان است. یعنی در تمام نقاط کشور ایران برای فرزند لالایی می خوانند؛ منتها با لهجه های متفاوت اما همه شیرین و شنیدنی . . .

پس از قتل ناصرالدین شاه درباره اینکه در چه محلی جنازه وی را دفن نمایند اختلافاتی میان برخی از رجال در می گیرد و هر کس از ظن خود مکانی را برای دفن شاه مقتول پیشنهاد می دهد. توصیف عین السلطنه از این اختلاف نظرها بسیار خواندنی است . . .

خوردن غذا توسط مقامات سیاسی همواره با آداب و تشریفات خاصی همراه بوده است. این امر به ویژه اگر آن شخص پادشاهی از پادشاهانقاجار آنهم ناصرالدین شاه باشد بسیار پرطمطراق تر است. دوستعلی خان معیرالممالک در کتاب خود در ذیل عنوان «آداب ناهار و شام اندرون» در این رابطه می نویسد . . .

زندگی مردم ایران در دوره قاجار به تدریج از منظر اقتصادی رو به وخامت نهاد. مردم روزهای سختی را تحمل می کردند؛ جالب اینکه این مسئله حتی به رویت خارجی ها نیز رسیده بود و آنها بر اساس شاخص هایی مد نظر خود واقعیت های زندگی اقتصادی مردم ایران نیز می سنجیدند. یکی از این راه ها سنجش وزن سکه هایی بود که دست مردم بود . . .

برخلاف امروز که کمبود آب یکی از مشکلات مردم تهران بوده است، در گذشته زیادی آب می توانست مشکلات زیادی را برای مردم تهران ایجاد نماید...

دوستعلی خان معیرالممالک نوه دختری ناصرالدین شاه در توصیف بعضی آداب و تفریحات اهل اندرون ناصرالدین شاه در این رابطه در بیانی جذاب می نویسد . . .

شواهد متعددی از شلیک توپ در مواقع سفر شاه و یا به هنگام ورود شاه به شهر وجود دارد که بر مبارکی و خوش یمنی شلیک توپ دلالت می کند. اعتمادالسلطنه در خاطرات خود در موارد متعددی به شلیک توپ سواری در مواقع سفر شاه اشاره کرده است . . .

شاهان همیشه برای معمولی ترین رفتارهای روزانه خود آداب و تشریفات خاصی داشته اند. خواب شبانه و حضور در خوابگاه در دوران پادشاهی ناصرالدین شاه نیز قاعده و تشریفات خاصی داشت. دوستعلی خان معیرالممالک در کتاب «یادداشت هایی از زندگی خصوصی ناصرالدین شاه» در این باره می نویسد . . .

در میان شاهان قاجار تردیدی نیست که باید ناصرالدین شاه را سالم ترین و سرخوش ترین آنها دانست. گفته می شود ناصرالدین شاه از قوای جسمانی و سلامت بدنی بسیار مطلوبی برخوردار بوده و اگر توسط گلوله میرزا رضا کرمانی کشته نمی شد تا چند دهه دیگر می توانست با سلامتی کامل پادشاهی کند. عین السلطنه درباره سبک زندگی جالب ناصرالدین شاه در جلد اول روزنامه خاطراتش می ...

درباره سبک زندگی ناصرالدین شاه و افراط های او در خوردن و آشامیدن روایتهای مختلفی آمده است. با اینحال به نظر می رسد شاه قاجار بدن بسیار مقاومی در برابر انواع ویروس ها و میکروب ها داشته است. در یکی از منابع تاریخی مهم در این باره می خوانیم . . .

ایرانیان از دیرباز به اشکال مختلف در مراسم ختم و ترحیم دوستان و آشنایان مختلف خود مشارکت داشتند. از زمانهای قدیم آیین همیاری نماد وحدت و همدلی اعضای خانواده در برپایی آیین ها و آداب مختلف بود. ایرانیان در مراسم سوگواری بستگان و خویشان با همتی بلند بسیاری از هزینه های برگزاری مراسم و همچنین دیون متوفی را متقبل می شدند و به این ترتیب . . .

ملاقات حضوری و به تعبیری دید و بازدیدهای حضوری، یکی از آداب و رسوم کهن ایرانیان به ویژه در عصر قاجاریه می باشد. به ویژه اینکه این ملاقاتها در دین اسلام تحت عنوان «صله رحم» بسیار سفارش شده است. در عصر قاجار، اغلب زنان و مردان جدا از یکدیگر به دید و بازدید می پرداختند و رسم بر این بود که خانمها و مردها جدا از هم اغلب هفته ای یکبار دور هم جمع می شدند ...

امنیت پیش زمینه هرگونه پیشرفت و ترقی محسوب می شود. نبود ان عملا تنها باعث کشت و کشتار و هرج و مرج گشته و کشور را به سمت عقب می راند. قمه کشی در دوران قاجار در درون شهرها از مصائبی بود که باعث ایجاد نا امنی می شد. رسمی که امیرکبیر آن را برانداخت . . .

در ایران قدیم از ابزارها و شیوه های مختلفی جهت تنبیه مجرمان و تحقیر شکست خوردگان استفاده می کردند. گاهی بر سر شکست خوردگان یا آنانی که می خواستند تنبیه کنند نوعی مقنعه زنانه می بستند؛ چنانکه وقتی سلطان محمد خوارزمشاه پس از رفتن مغولان به اصفهان آمد و بر سر آنانی که همراهی نکرده یا خیانت کرده بودند مقنعه کرد . . .

عمدتا شهرهایی که در ایران توانستند جایگاه مهمی در عرصه تجاری پیدا کنند، توانستند با سرعت بیشتری رشد کنند و از روستا به شهر تبدیل شوند. بابل در شما ایران یکی از این شهرهاست. جالب اینکه نحو گسترش بابل نشانگر اهمیت رویکرد اقتصادی بابلی ها در ایران است. آنها در طول تاریخ توانستند به دلیل همین فرهنگ اقتصادی شان رشد کنند . . .

بر طبق اسناد تاریخی و گزارشات سفرنامه های جهانگردان خارجی، ایرانیان مردمی مهمان نواز بودند و حتی نسبت به اقلیتهای سیاسی و دینی نیز برخورد شایسته و مطلوبی داشتند. اورسل جهانگرد هم بر این باور است که ایرانیان در رابطه با اقلیتها، آزاد اندیش و بزرگ منش هستند . . .

موضوع کتاب و کتاب خوانی از دیرباز در زندگی روزمره ایرانیان جایگاه ویژه و مهمی داشت و کودکان ایرانی از همان ابتدای سنین رشد کتابهایی ماند قرآن و دیوان حافظ را در خانه خود می دیدند. آن دسته از کودکانی که به مکتب خانه می رفتند در کنار آموزش قرآن و سایر آموزشهای مکتب خانه، ملزم به تهیه کتابهایی برای خواندن و در برخی از موارد برای ازبر کردن بودند . . .